Αντιμετώπιση της online προσβολής Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας – Πώς λειτουργεί ο νέος μηχανισμός (ΕΔΠΠΙ)
Επιτροπή για τη Διαδικτυακή Προσβολή Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΕΔΠΠΙ).
Η Επιτροπή, γνωστή από τα αρχικά της ως ΕΔΠΠΙ, θεσπίστηκε με τον Νόμο 4481/2017, και συγκεκριμένα το άρθρο 52 παρ. 1 αυτού, με στόχο έχει να διευκολύνει την εξωδικαστική αντιμετώπιση περιπτώσεων διαδικτυακής προσβολής των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικών δικαιωμάτων.
Με το ίδιο άρθρο με το οποίο δημιουργήθηκε η Επιτροπή, προβλέπεται και η διαδικασία την ύπαρξη της οποία υποστηρίζει η δημιουργίας της. Πρόκειται για την εισαγωγή στην Ελλάδα ενός συστήματος ειδοποίησης και απόσυρσης περιεχομένου (notice and takedown procedure) που προσβάλλει δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικά δικαιώματα στο διαδίκτυο.Όπως σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση του εν λόγω αρθρου, το σύστημα notice and takedown τίθεται για τη διευκόλυνση των δικαιούχων και την αποσυµφόρηση των δικαστηρίων, είναι αναλογικό και πρόσφορο και λαµβάνει υπόψη του τα δικαιώµατα και τις ελευθερίες όλων των εµπλεκόµενων μερών, ιδίως δε την ελευθερία της έκφρασης αλλά και τις εξαιρέσεις και τους περιορισµούς που προβλέπονται στο δίκαιο της πνευµατικής ιδιοκτησίας. Η διαδικασία ενώπιον της Επιτροπής αποτελεί μία διοικητική διαδικασία, η οποία επιτρέπει, μέσα σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα το οποίο δεν ξεπερνά τις 60 ημέρες, σε κάθε δικαιούχο που προσφεύγει ενώπιόν της σε σχέση με την παράνομη διάθεση έργων του στο διαδίκτυο να επιτύχει (εάν φυσικά η προσφυγή του ευσταθεί) την άμεση απομάκρυνση ή τη διακοπή πρόσβασης στο έργο του ανάλογα με τις περιστάσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι η έναρξη της διαδικασίας ενώπιον της Επιτροπής δεν αναστέλλει ούτε επηρεάζει την άσκηση αξιώσεων για την ίδια διαφορά ενώπιον των δικαστηρίων.Αν όμως έχει ασκηθεί προσφυγή από τον ίδιο αιτούντα με το ίδιο αίτημα ενώπιον των δικαστηρίων, η υπόθεση τίθεται στο αρχείο από την Επιτροπή. Επίσης, η έκδοση απόφασης από την Επιτροπή δεν στερεί από τα εμπλεκόμενα μέρη το δικαίωμα να διεκδικήσουν την προστασία των έννομων συμφερόντων τους ενώπιον των δικαστηρίων.
Στην Επιτροπή έχει το δικαίωμα να προσφύγει κάθε δικαιούχος, του οποίου τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικά δικαιώματα προσβάλλονται στο διαδίκτυο (π.χ. δημιουργοί, καλλιτέχνες, εκδότες, οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης, κ.ο.κ.).
Ενώπιον της Επιτροπής μπορεί να προσφύγει ένας δικαιούχος σε κάθε περίπτωση προσβοής δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικών δικαιωμάτων στο διαδίκτυο.Από τη διαδικασία, ωστόσο, εξαιρούνται ΡΗΤΩΣ οι περιπτώσεις: προσβολών που τελούνται από τελικούς χρήστες με την τηλεφόρτωση έργων (downloading) ή με τη ρευμάτωση δεδομένων συνεχούς ροής (streaming) ανταλλαγής αρχείων μέσω ομότιμων δικτύων (peer to peer), οι οποίες επιτρέπουν την απευθείας ανταλλαγή μεταξύ τελικών χρηστών έργων σε ψηφιακή μορφή παροχής υπηρεσιών αποθήκευσης δεδομένων με την τεχνική υπολογιστικού νέφους (cloud computing).
Προκειμένου να προσφύγει κάποιος στην Επιτροπή θα πρέπει να :
Α. Προχωρήσει στην προκαταβολή του τέλους εξέτασης της υπόθεσης. Το τέλος εξέτασης ανέρχεται στα: 372 ευρώ, εφόσον η αίτηση περιλαμβάνει 1 όνομα τομέα 620 ευρώ, εφόσον η αίτηση περιλαμβάνει 2 έως 5 ονόματα τομέα, 868 ευρώ, εφόσον η αίτηση περιλαμβάνει 6 έως 10 ονόματα τομέα, 1240 ευρώ, εφόσον η αίτηση περιλαμβάνει 11 έως 50 ονόματα τομέα, 1240 ευρώ, εφόσον η αίτηση αφορά σε διακοπή πρόσβασης σε διευθύνσεις διαδικτυακού πρωτοκόλλου, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τη μετάδοση περιεχομένου με ρευμάτωση δεδομένων συνεχούς ροής. Κάθε τέτοια αίτηση δεν μπορεί να αφορά σε περισσότερες από πενήντα (50) διευθύνσεις διαδικτυακού πρωτοκόλλου. Οι παραπάνω τιμές περιλαμβάνουν τον ΦΠΑ.
Β. Υποβάλλει στην Επιτροπή αίτηση είτε αυτοπροσώπως είτε ηλεκτρονικά για άρση της προσβολής. Ο δικαιούχος υποβάλλει στην Επιτροπή την αίτηση είτε αυτοπροσώπως είτε ηλεκτρονικά, συμπληρώνοντας την ειδικά προδιατυπωμένη και αναρτημένη στην ιστοσελίδα του ΟΠΙ αίτηση, στην οποία επισυνάπτει κάθε έγγραφο που αναφέρεται σε αυτήν ως υποχρεωτικό, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο πρόσφορο να αποδείξει το δικαίωμά του. Αξίζει να σημειωθεί ότι προϋποθέσεις του παραδεκτού της αίτησης συνιστούν: α) η τήρηση τυχόν αντίστοιχης διαδικασίας που προβλέπεται από τον πάροχο και η μη τελεσφόρηση της εντός εύλογου χρόνου ή διαφορετικά η υποβολή υπεύθυνης δήλωσης από τον αιτούντα για τη μη ύπαρξη σχετικής διαδικασίας και β) η δήλωση μη ύπαρξης εκκρεμοδικίας ή οριστικής απόφασης επί της ίδιας διαφοράς.
Eντός δέκα εργάσιμων ημερών από τη λήψη της αίτησης η Επιτροπή αποφασίζει είτε να θέσει την υπόθεση στο αρχείο είτε να συνεχίσει τη διαδικασία. Η υπόθεση τίθεται στο αρχείο για τους παρακάτω λόγους: α) μη χρήση της προδιατυπωμένης αίτησης, β) έλλειψη επαρκούς πληροφόρησης, γ) ύπαρξη εκκρεμοδικίας μεταξύ των ίδιων μερών ή έκδοση οριστικής απόφασης επί της εξεταζόμενης διαφοράς, δ) έλλειψη αρμοδιότητας, ε) έλλειψη λόγων και επαρκών αποδεικτικών στοιχείων (προδήλως αβάσιμη), στ) απόσυρση της αίτησης πριν από την εξέτασή της, ζ) μη καταβολή του τέλους εξέτασης της υπόθεσης σύμφωνα με την παράγραφο 3 και ,η) λήψη άδειας χρήσης δικαιωμάτων. Αν η διαδικασία συνεχιστεί, η Επιτροπή ενημερώνει ταυτόχρονα εντός δέκα εργάσιμων ημερών από τη λήψη της αίτησης τους παρόχους πρόσβασης στο διαδίκτυο και, όπου είναι εφικτό, τον πάροχο υπηρεσίας φιλοξενίας και τους διαχειριστές ή/και τους ιδιοκτήτες των αναφερόμενων στην αίτηση ιστοσελίδων.
Ο αποδέκτης της ως άνω γνωστοποίησης μπορεί: Α. Να συμμορφωθεί εκουσίως στο αίτημα ή να λάβει σχετική άδεια εντός δέκα εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία της λήψης της γνωστοποίησης. Β. Να υποβάλει αντιρρήσεις στην Επιτροπή εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία της λήψης της γνωστοποίησης. Σημειώνεται ότι οι προθεσμίες αυτές μπορούν να παραταθούν ως το διπλάσιο με απόφαση της Επιτροπής. Σε περίπτωση της εκούσιας συμμόρφωσης εκδίδεται απόφαση της Επιτροπής στην οποία αναφέρεται ρητά η οικειοθελής συμμόρφωσή του. Σε περίπτωση της λήψης άδειας χρήσης δικαιωμάτων η υπόθεση τίθεται στο αρχείο. Στη συνέχεια, η Επιτροπή εντός πέντε εργάσιμων ημερών εξετάζει την υπόθεση και το αργότερο εντός σαράντα εργάσιμων ημερών κοινοποιεί απόφαση με την οποία: α) αν δεν διαπιστωθεί προσβολή δικαιώματος, θέτει την υπόθεση στο αρχείο, β) αν διαπιστωθεί προσβολή, εκδίδει αιτιολογημένη απόφαση, με την οποία καλεί τους αποδέκτες αυτής να συμμορφωθούν με αυτήν εντός τριών εργάσιμων ημερών.
Σύμφωνα με το σχετικό πλαίσιο, εάν η Επιτροπή διαπιστώσει την προσβολή δικαιώματος, καλεί τους αποδέκτες της γνωστοποίησης να απομακρύνουν το περιεχόμενο που προσβάλλει το δικαίωμα από την ιστοσελίδα στην οποία αυτό έχει αναρτηθεί παράνομα ή να διακόψουν την πρόσβαση σε αυτό. Εάν η ιστοσελίδα στην οποία βρίσκεται το περιεχόμενο φιλοξενείται σε διακομιστή (server) που βρίσκεται εντός της ελληνικής επικράτειας, η Επιτροπή καλεί τους αποδέκτες της γνωστοποίησης να απομακρύνουν το συγκεκριμένο περιεχόμενο. Σε περίπτωση προσβολών μεγάλης κλίμακας, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει αντί για την απομάκρυνση του περιεχομένου διακοπή της πρόσβασης σε αυτό.Αν η ιστοσελίδα φιλοξενείται σε διακομιστή εκτός της ελληνικής επικράτειας, η Επιτροπή καλεί τον πάροχο πρόσβασης στο διαδίκτυο να διακόψει την πρόσβαση στο περιεχόμενο.
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προς το διατακτικό της απόφασης, η Επιτροπή επιβάλλει πρόστιμο ποσού πεντακοσίων (500) έως χιλίων (1.000) ευρώ για κάθε ημέρα μη συμμόρφωσης. Μεταξύ των κριτηρίων που λαμβάνονται υπόψη είναι η βαρύτητα της προσβολής και η επανάληψή της.
Επιτροπή για τη Διαδικτυακή Προσβολή Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΕΔΠΠΙ).